Thứ Ba, 31 tháng 7, 2018

Phong Tục Đám Cưới Của Người Mường Hòa Bình

Trước đây người Mường, Ao Luông có phong tục cưới xin rất phức tạp, nhiều nghi lễ. Việc hôn nhân của con cái được quan niệm là do "cha mẹ đặt đâu, con ngồi đấy”, bố mẹ ưng ý thì con cái phải thuận theo bố mẹ. Ngày nay, việc cưới hỏi của người Mường đã giảm bớt phép tắc, trai gái đã được tự do yêu đương, tự do tìm hiểu. Lễ hội Nàng Han tổ chức hàng năm từ ngày 5/5 đến hết tháng 3 âm lịch cũng là dịp để trai gái tìm hiểu lẫn nhau. Khi đã tìm hiểu kỹ thì báo với hai bên cha mẹ để chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho một đám cưới.
hi
Lúc này, nhà trai sẽ tìm một ông mối, nhà gái tìm một bà mối đến để đôi bên gia đình nói chuyện, đối đáp với nhau. Người Mường ở Ao Luông cũng có quan niệm giống người Kinh về những điều kiêng kỵ trong hôn nhân, đó là những người cùng họ tộc không được lấy nhau, phải cách nhau ít nhất là 3 đời.
Khi sang nhà gái dạm hỏi, ông mối phải mang theo 12 chiếc bánh sừng bò (bánh gói bằng lá cây chít), một chai rượu gạo nếp, đặt trước với bố mẹ cô gái để thưa chuyện. Bố mẹ cô gái nếu đồng ý thì nhận và làm một bữa cơm chiêu đãi ông mối rồi nhà gái treo 12 chiếc bánh lên cột nhà gần khu bếp 3 ngày 3 đêm.
Trong khoảng thời gian 3 ngày 3 đêm đó, nếu có con chim cú mèo kêu thì đó là điềm báo không tốt, trai gái hai nhà không nên lấy nhau. Ngược lại, nếu không có cú mèo kêu thì là điềm tốt. Sau 3 ngày, nhà gái sẽ gọi ông mối nhà trai đến, mang rượu ra uống và đồng ý gả con gái.
Lễ dạm hỏi của người Mường ở Ao Luông trước kia thông thường phải trải qua 5 lần đi lại: Lần thứ nhất, nhà trai mang 1 chai rượu, buồng cau, lá trầu, chè khô sang nhà gái. Lần thứ hai, khi nhà gái nhận lời rồi thì nhà trai tiếp tục mang bánh chưng, rượu, chè khô. Lần thứ ba, nhà trai mang theo bánh dày, 2 chai rượu, 1 buồng cau, chè khô. Lần thứ tư, nhà trai mang đến nhà gái bánh dày và rượu. Lần thứ năm, nhà trai mang đến cau, trầu, bánh dày và rượu và đây là lần nhà trai chính thức xin ngày ăn hỏi.
Theo thời gian, việc cưới xin của người Mường nay đã đơn giản hơn rất nhiều, nhà trai sau khi đến nhà gái thưa chuyện nếu được nhà gái đồng ý thì về chuẩn bị lễ ăn hỏi với các lễ vật thông thường như: rượu, thịt, tiền mặt sau đó chọn ngày lành tháng tốt để tổ chức đám cưới.
Cô dâu khi về nhà chồng thường có một số của hồi môn do chính tay mình làm như: chăn, chiếu, gối, đệm tặng những người già, bố, mẹ, anh, chị, em ruột bên nhà trai. Cô dâu mới được gia đình nhà chồng nhận xét đánh giá là đảm đang, ngoan hiền hay không phụ thuộc vào số của hồi môn mà cô mang theo, bởi vì để làm được số của hồi môn trên thì từ lúc 12 - 13 tuổi cô dâu đã phải chuẩn bị các vật dụng để làm.
Tục hôn nhân của dân tộc Mường xưa nay tồn tại hai hình thức là đón dâu về ở hẳn nhà chồng và tục lấy rể (thường là ở những gia đình thiếu con trai). Với tục ở rể thì trước đây, nhà trai phải chủ động sắm lễ để ra mắt bên nhà gái.
Đồng bào Mường có tục chăng dây khi nhà trai đến cổng nhà gái hoặc có hai người canh cửa không mở, bao giờ nhà trai cho tiền họ mới mở cửa. Khi cửa mở đi đầu sẽ là một cô gái đại diện cho họ nhà trai đội 1 mâm xôi có hai con gà trống thiến đã mổ và luộc chín. Gà trên mâm phải có cựa nếu không con gà đó sẽ không có ý nghĩa gì và nhà gái căn cứ vào đó sẽ không đón tiếp nhà trai.
Cho đến khi ông mối đưa được chàng rể vào trong nhà sàn là mọi thử thách nhà gái đặt ra với chàng rể đã hết. Ông mối hết trách nhiệm và giao quyền cho ông bố rể mượn (nhà trai nhờ một người đàn ông khoảng 55 tuổi trở lên làm bố rể mượn để nói chuyện với nhà gái). Lúc này, ông bố rể mượn giữ vai trò quan trọng trong việc giao tiếp chính với nhà gái và dắt chàng rể đến bàn thờ tổ tiên để lạy.
Khi đoàn đón dâu về đến nhà trai, dừng ở cách chân cầu thang khoảng 3 mét, tại đó đã đặt sẵn một chiếc nồi đồng đựng nước sạch, kê nhiều hòn đá hoặc đặt thanh ván sạch nối đến chân cầu thang, sau khi rửa sạch chân mọi người mới được bước lên nhà sàn. Lúc này, bà mối bên nhà gái dẫn dâu đến lạy trước bàn thờ tổ tiên, lạy họ hàng nhà trai, tất cả khách đều được mời lên nhà và ngồi theo thứ tự. Khi làm hết mọi thủ tục, mọi người cùng ngồi vào ăn cơm, uống rượu. Trong cỗ cưới của người Mường tuyệt đối không có tiết canh, đó là điều tối kỵ.
Đêm đó, tại nhà trai sẽ diễn ra tiệc hát đối, hát ví, họ dành cho nhau những lời chúc tụng rất vui vẻ. Trong đêm đó còn diễn ra tục lệ cô dâu mới vái lạy vua bếp để cầu vua bếp phù hộ cho mình trong công việc nội trợ phục vụ gia đình nhà chồng được chu đáo.
Người Mường ở Ao Luông cũng có tục lại mặt giống như dân tộc Kinh. Sau 3 ngày 3 đêm, chú rể đưa cô dâu về nhà mẹ đẻ để làm lễ lại mặt. Lễ vật gồm có 1 đôi gà, 1 coóng cơm nếp, 2 chai rượu, trầu cau. Sau đó, buổi chiều chú rể lại đưa cô dâu trở lại nhà mình, vào đêm thứ 4 ở nhà trai, đôi trai gái mới chính thức động phòng.

Hiện nay, đám cưới chỉ diễn ra đơn giản theo các bước: dạm hỏi, lễ ăn hỏi và lễ cưới đón dâu. Nhiều gia đình đã tổ chức đám cưới theo nếp sống mới, đơn giản, ít rườm rà nhưng vẫn lưu giữ được một số phong tục truyền thống của dân tộc Mường, góp phần làm giàu vốn văn hóa của 30 dân tộc anh em sinh sống trên địa bàn tỉnh 

Nghi lễ tang ma của người Mường

Các nghi thức tang ma được quy định rất nghiêm ngặt: từ trang phục của người chết, con cháu, anh em, họ hàng… cho đến việc xem ngày giờ nhập quan, cách bầy trí các đồ cúng lễ, áo quan; các nghi lễ, nghi thức: đưa ma, quạt ma, lễ nhạc, đặc biệt là những đêm mo.
Người Mường ở Hoà Bình với nghi lễ tang ma của họ có đặc điểm chung là những đêm mo. Một lễ tang có thể kéo dài từ một đêm, hai đêm, hoặc mười đêm, mười hai đêm hoặc lâu hơn nữa. Điều này phụ thuộc vào tuổi tác và địa vị xã hội làng, bản của người chết.
Trước năm 1954 người xứ Mường Hoà Bình có tục làm ma khô. Với người giàu việc lưu giữ xác chết trong nhà để bày tỏ sự giàu có, vì phong tục đó đòi hỏi những nghi lễ tốn kém trong suốt thời gian lưu quan tài ở trong nhà. Ngược lại với người nghèo đó là dấu hiệu tủi nhục, vì việc chôn cất người chết chỉ được thực hiện sau khi đã làm đủ các nghi lễ rất tốn kém theo hủ tục cổ truyền.

“Giờ đã đến lúc đưa người thân vừa mất về thế giới bên kia, một thế giới phù hợp với thân phận mới của người ấy: một tinh linh đã hoàn toàn tách khỏi thân xác người sống. Giữa thế giới đó và thế giới của chúng ta là cả một khoảng cách chỉ có thể vượt qua bằng uy lực của bố mo” ( Từ Tri- “Vũ Trụ Luận Mường”). Nguồn ảnh: vanxahoi.tnus.edu.vn

Vị trí của bố mo- thầy mo đóng vai trò bắt buộc và quyết định trong toàn bộ nghi thức tang ma của người Mường. Trong suốt các nghi thức tang ma thầy mo chỉ làm một việc: thuyết phục và hướng dẫn, hai hành động đi đôi với nhau nhiều khi xen lẫn trước sau, cũng có lúc phải hoà vào nhau thành một qua trình đồng nhất.
Bởi người thầy mo ở đây phải có nghĩa vụ làm cho người chết hiểu được quy luật tự nhiên của sự sống và cái chết, mà người đã chết thì phải tách khỏi thế giới của người sống. Để sau đó hồn mới có thể sẵn sàng đi tiếp hành trình, chuyến đi cuối cùng đến với thế giới dành riêng cho họ.

Vị trí của bố mo- thầy mo đóng vai trò bắt buộc và quyết định trong toàn bộ nghi thức tang ma của người Mường. Nguồn ảnh: tinmoi.vn

Hai chức năng thuyết phục và hướng dẫn đó, của các đêm mo được người hành lễ thực hiện  một nghi lễ lễ thức duy nhất: ngồi xếp bằng tròn từ đầu hôm đến mờ sáng, mồm ngân tang ca hầu như không dứt, đấu đội mũ lễ, trên thân là áo lễ, hai tay cầm chuông lễ và dao lễ, và cuối cùng là túi đựng Khot( Khót- đựng một số vật thiêng do các bố mo được truyền lại, hoặc được Thánh Sư của bố mo báo mộng qua giấc mơ)- chứa đựng siêu lực của bố mo. Đây là những vật thiêng không thể thiếu trong quá trình hành lễ của người làm mo.
Các bố mo là những người có khả năng giao cảm mang sợi dây kết nối giữa Mường đất- Mường người- Mường trời, họ được giao trọng trách là “ sứ giả” của các Mường, nên những khả năng của họ cũng được thần thánh ban cho, thần thánh lựa chọn… và họ phải sử dụng khả năng đó của mình để phục vụ cho lợi ích chung cao nhất- lợi ích cộng đồng dân tộc Mường.

Khu mộ Mường với những cột đá được trồng quanh, nằm thấp thoáng ẩm hiện đâu đó trong các thung lũng, hẻm núi sương mù, là không gian tĩnh tại dành cho người chết- dành cho thế giới của Mường Ma. Nguồn ảnh: wikiwand.com

Tiếng Mường hòn mồ( đá dùng cắm xung quanh mộ) là kèn mồ. Hòn mồ là một dấu hiệu, ranh giới, phân biệt Mường ma với Mường người. Do vậy các hòn mồ được dựng lên không chỉ với ý nghĩa đơn thuần là đánh dấu mộ mà còn ẩn chứa những quan niệm về tâm linh của người Mường ở trong đó. Hòn mồ là vật để đưa linh hồn người chết lên trời, nó cũng có thể là biểu hiện còn lại của linh hồn người chết được gửi gắm vào trong đá.
Tại một số vùng Mường, số lượng hòn mồ nhiều hay ít, nó phụ thuộc vào thân phận, địa vị xã hội, dòng họ, đàn ông hay đàn bà, có vợ có chồng hay còn đơn chiếc, số lượng hồn và vía lúc sinh thời… của người chết. Nhưng cũng có nơi số lượng hòn mồ phụ thuôc vào đêm mo, nếu mo một đem cắm hai hòn, mo ba đêm cắm năm đến bảy hòn, mo càng nhiều đêm hòn mồ càng được cắm nhiều.

Khu Mộ Mường cổ Đống Thếch. Nguồn ảnh: vista.net

Ngoài hòn mồ bên trên các mộ Mường còn có một kiến trúc khác, đó là nhà mồ. Nhà mồ thường được làm ngay sau đêm chôn cất người quá cố. nhà mồ của người Mường không cầu kỳ như một vào dân tộc khác, và dường như chỉ dựng lên để gọi là có, còn sau đó mặc cho thời gian mưa gió chẳng bao giờ đoái hoài đến nữa. Trong suốt thời gian từ sáu đến chín tháng, gia đình có người mất cử người mang thức ăn, đố uống tới để người chết lên ăn.

Độc đáo nét văn hóa ẩm thực dân tộc Mường ở Hòa Bình

Text of Ethnic tộc Mường in Hòa Bình made up from the gift in the simple simple, non in the country of the location of the forest, but the unique character and the bait that you want!

Texting business specific, export engine

Nation monocour in Nation Mường in Independence - 1
The following dish of the Miquent family is made from the character extract and the chăn nuôi
Nói to the steam specific specific as the output of the user man Mường is says a special specific: "Cơ bản, nhà gác, nước vác, lợn thui, ngày lui, tháng tới", so với cư dân Mường, with the theme of the business theme is business, the water canh tác, the dinner items is not missing, that the food is made to be greater to thank the earth for the summer cream bội thu.
Ethnic monocour character in Nation Mường in Peace Bình - 2
Body items - the dish could not be missing of Mne in the days
Người Mường đồ cơm nếp bằng “cuốp” (loại cây thân mềm không độc, khi đồ cơm không bị nứt) như thân cây cọ khoét rỗng, hoặc cây “bương”. Chiều cao của “cuốp” khoảng 40 - 50cm, đường kính khoảng 25 - 30cm, chứa được chừng vai ba cân gạo một mẻ. Khi đồ cơm nếp bằng “cuốp” thì cơm nếp vẫn giữ được hương thơm và giá trị dinh dưỡng của gạo.
Ethnic monocour character in Nation Mường in Peace Bình - 3
Đôi khi xôi cũng được nhuộm màu sắc vô cùng bắt mắt
Khi cơm chín, người Mường đổ cơm vào thúng hay nia, mủng rồi quạt cho nguội, làm như vậy cơm vừa dẻo, vừa khô, không bị nát, ăn rất ngon. Ở một số nơi, người Mường còn đồ cơm nếp thành các màu bằng cách lấy các thứ cây thân cỏ đem giã lấy nước rồi trộn với giạo đem đồ. Khi đồ cho lần lượt các màu đỏ vào trước rồi đến màu xanh, vàng, tím trắng cho lên trên cùng. Cơm chín đổ ra trộn lẫn các màu lại với nhau.
Ethnic monocour character in Nation Mường in Peace Bình - 4
Ngoài cơm nếp đồ còn rất nhiều món ăn vô cùng hấp dẫn khác nữa
The dinner items, the gift in the traditional date, the envelope and the common of Mường also very many formats. There to take a item món ăn đủ món món luộc, món xào, món nấu, món nướng, món nộm, món dưa.
Ethnic monocity character in Nation Mường in Peace Bình - 5
Thịt trâu nấu lá nồm vô cùng đặc sắc
There are possible as the following items of the special food of the Mường as: sườn rang mắm tôm, nhộng ong rừng vang với nước mít, thịt trâu xào tiêu, thịt trâu nấu lá lồm, ốc vặn nấu lá lốt, cây canh Củ cải, chả lá bưởi, thịt gà luộc gói lá nướng, nộm tai, thịt lợn, ớt cá, trứng gà vịt, măng chua, đu đủ muối, thịt lợn muối, dưa muối cá kiệu ,…
Ethnic monocour character in Nation Mường in Peace Bình - 6
Chả lá bưởi thơm ngon độc đáo

Cỗ lá và the ẩm thực đặc biệt của dân tộc tộc Mường

Nation monocour in plain text in Mường in Hòa Bình - 7
Theo Mường món ăn present on the leaf will be become
The mam dinner of the day of the day day or mam the day of the holiday days are made, the bies treat for the smart token. Person Mường for that: the dishes items must be displayed on the letter of new colour of the pork specific meat; mâm cation must have enough enough dinh dưỡng, the gift with the compounds materials, has profit for health; mâm cỗ ngon must have enough chua, cay, ngọt, chast, and must be eat at the time space, cool, have you hiền, have a customer customer ăn mâm cỗ mới thật ngon, thật ý nghĩa.
Tuy nhiên, but the Mường likes of the following food with the sour chua, vị đắng, all more. The local tree for the own own own but not xào and other made. The ',' should be used in the fresh form, or use the line, the gear types of the powder.
Ethnic monocour character in Nation Mường in Peace Bình - 8
Nhắc đến người Mường, could not prompt to the wine
Outside the following dish, in the family environment of Mường text has an empty whiterers, wine needs, types of gear: bánh chưng, bánh dầy, bánh uôi, bánh ống, bánh ốc nhọn, bánh trôi nổi …; types from tree tree, water beer for good and friendly after the last food. Riêng về rượu, from origin origin origin, too men for men, the wine and use in use in the family, client, in the festival, art and also also contain more more more .
Ethnic monocour character in Nation Mường in Peace Bình - 9
Civilization Nations Mied, nhưng cũng không kém phần tinh tế
Show the text of the user Mường already exists and saving the important section in the Nation tôn vinh. The same people of the Mường in the Peace of the community of the community of the community of the community, more than that many many customers like you like you like.

Độc đáo tục hát sắc bùa của người Mường


Hát sắc bùa trong dịp Tết cổ truyền


(PLO) - Hát sắc bùa là một loại hình diễn xướng dân sự xuất hiện ở nhiều tỉnh thành trên khắp dải đất sặc sỡ, Tuy nhiên, người sắc sảo của người Mường Hòa Bình lại phong phú hơn cả, bởi nguồn gốc gắn liền Với sứ mệnh “xua đuổi ma quỷ”, singles bùa does not appear in each Tết, mà vẫn giữ vai trò trọng lượng trong đám cưới, đám cưới…
Đây là nhưng video liên quán đến hát tiếng mường 
Hát đám cưới
Double Screen
Hát sắc nét gắn liền với xua đuổi ma quỷ…
Singity bùa is the fresh activities, cannot be missing anyway, which the old traditional message of Mường xưa but the time, the singles of the berries path is become into a active mount with any stage of each stage con người. The family house for the family, the audio cồng chiêng (specific instruments in each ward) with the click of the “khầm” cồng chiêng sắc bùa like the wave, like the power of xua đuổi ma quỷ, xua đuổi cái bad. 
Bà Đinh Thị Thế (65 tuổi, ở xã Bình Thạnh, huyện Cao Phong) cho biết: “Khi tiếng ồn ... nổi bật, người nghe có cảm giác như luồng gió, một hình mạnh mẽ. Entries tấu cồng, chiêng sắc bùa in the first spring does not created, which does not like the day of the day, day the day that it have the symbolic for the mưa mưa, xua đuổi ma quỷ, cầu yên tâm cho  dân Mường ”. 
The original of the original of the family of the Phoenix Pacific (TP Hòa Bình) has been recained for the child of the grand truyền thuyết, that, xa xôi, khắp đất nước Hòa Bình có nhiều ma quỷ quấy nhiễu, Thánh pattern Hoàng bà has set your binh sĩ Mường to xua đuổi ma quỷ và tiếng chiêng là một trong những vũ khí có sức mạnh để xua đuổi ma quỷ. 
The 'chiêng', chiêng can be used by Mường dùng để đánh dấu, tạo ra những bản nhạc vang như sấm rền làm ma quỷ sợ hãi. Từ đó phường bùa luôn được duy trì và là hoạt động được chờ đợi vào các ngày vui như lễ hội, chúc mừng nhà mới, lễ cưới ... Hòa tấu cồng chiêng để xua đi những điều xấu, hãy mời những người tốt đẹp is big mean of the singles of bùa. 
Nét đặc biệt và cuốn hút của category of xtra this folk is all all actions, cử chỉ, thái độ are than hát. All the character in the transparent version of the bana has been song song with the matching, the person is not stop to talk or how. Hát mở cổng, hát chúc mừng, hát xin lên nhà, hát đồng ý, hát cảm ơn… Độc đáo nhất là màn trình diễn của phường và nhà, có thể hiện tài khoản và khả năng tác động của cả hai bên. The songs are made of the two action on the background of the traditional platform of the Mường and the context of the place of the beape.
Defected the path book, special in the bùa sắc màu sắc say sưa Mường, Hiếu Mường, the list of the artist sĩ Vũ Đức Hiếu, Bảo tàng Giám đốc non text in Mường Hòa Bình for know, each team of the bùa singing sắc bùa will be have a first heads of the ward and they have the following people are “trùm phường”. The Trùm ward are the following person of the best vocal, has the Xance for the voice for the ward and has an application processing. 
When Mường lo mất đi phường…
The baja common has 12 people, matching a chiêng Mieng include 12 cái (chiêng of Mường usually be portable with hand). You are not allowed to be nice, the boys, old, only can be be wish to be traditional with the text and are the others or catic, chiêng. The baja thường go the following as following: trùm phường đi trước, next to be the chiêng chiêng dóng, to chiêng chiêng dàm, chiêng đúc, chiêng thầu, thanh la…


Kể về phong tục hát màu bùa truyền thống, bà Đinh Thị Thế cho biết: “Mở đầu hát đẹp bùa, phường bùa thường tụ họp ở trung tâm bản, đánh cồng, chiêng với âm thanh rộn rã và lần lượt đến each in the party. Finished complete, the bara to switch to the sing of the “call door” with the following full messages…
Nói rồi bà Thế không ngần ngại ngân vang những lời hát bùa đầy may mắn cho họ tôi nghe: “Chúc ai trên đụn / Bà trên nhà / Old old passed / Step to new / Làm ăn, giàu có / Cơm kho, lọai / Con cái vương / Muốn gì được nấy ... ”. 
From the text in full text and the text in the text, the sing of the word of the text of the life is not exist from this life, does not only with Mường Hòa Bình, người dân tộc Mường ở những địa phương khác như Ninh Bình, Thanh Hóa, Phú Thọ còn gìn giữ và phát triển hát sắc bùa mỗi dịp Tết, Xuân về, mỗi cử tạ chúc mừng các công cụ cao niên và đám cưới của các bạn trẻ. 
“Exclusive and have the suck, power lay add as the same but the current collection, research, editor, translation and popular dân ca Mường but many problems, restricted mode. Special, protect and development the waves people on the traditional based based. Vì vậy, ngày nay hát sắc nét của người Mường (Hòa Bình) không còn phổ biến nữa, nó chỉ xuất hiện ở một số Mường lớn như: Mường Bi, Mường Vàng, hay tại các hệ thống lễ hội. That may be sorry ”- Họa sĩ Hiếu Mường could not be unknown.  
You The You are also show nuối tiếc when singing baya beautiful day as a month of a no exist that an existing project. You are only, only one more than one, when the linh hồn of the phuong of the berries (is the following ward) lost away, very probably probably probably the unique bùa độc đáo, mounted bundle with the fresh activities of Mường will lost away by. Bà chia sẻ: “Thế hệ trẻ không biết nhiều tiếng hát bùa, vì thế ngày xuân, đám cưới, đám cưới thọ trên các bản Mường cũng mất dần các phường, mất dần những tiếng cồng chiêng rộn rã”. 
The bass bass down, other out of the launch of the sing of the em, the face of the specified of the mind of the problem of the listen of the sing of the bungalows has been lost in the life alive dân tộc Mường. There may be there to take any time, there are no longer in the current life in Mường nữa. The high years instrument in phường Thái Bình (TP Hòa Bình) also in the heart of lo sợ hát the baja will be able to be life as the first system, “but the day days that are they don't stop the songs of bùa mê hoặc người vang lên trong mỗi đêm hè, lễ Tết ”…
                                    BT: Thành MTV

Đôi nét về dân tộc Mường

Dân tộc Mường mà chỉ giới thiệu trong một bài viết ngắn như thế này thì quả là khó khăn. Do vậy, chỉ xin nêu ra đôi nét c...